Naba afudde

Afgelopen vrijdag kreeg ik 's ochtends een smsje met daarin de woorden: Naba afudde. Ik begon even aan mijn kennis van het Luganda te twijfelen, maar belde bijna direct aunt Florence op om te horen of dat wat ik dacht echt waar was. Inderdaad geen vrolijke begroeting, geen amina en geen gelach aan de andere kant van de lijn. Alleen maar: “Auntie Monirah, is it you? Did you receive my message?” Ja, dat had ik zeker…

Een paar weken ervoor had ik nog bij Florence en haar gezinnetje op de grond gezeten in hun nieuwe huisje. Ik zong een liedje voor Naba, streelde haar over haar rug, gaf haar wat te drinken. De laatste keer , nog geen twee weken geleden, op woensdag voor ons vertrek, kraaide ze echter niet meer zo hard als ze gewoonlijk deed. Ze gaf geen kik toen er eten verscheen en ze viel zelfs bij me op schoot in slaap. Ze was duidelijk niet fit.

Sinds 1,5 week ben ik weer terug in Nederland. Samen met Ruben, David, Leonora en Wilfred mocht ik wederom genieten van Oeganda, de prachtige mensen, de bijzondere cultuur en de mooie natuur. Dit maal een echte vakantie zonder officiële projectbezoeken. We bezochten een Bahai tempel, liepen met kaplaarzen aan door het tropisch regenwoud op zoek naar chimpansees, waren getuigen van een huwelijkssluiting in de grootste moskee van Kampala, zagen vanaf het water diverse hongerige krokodillen en zaten met z'n vieren voorin een normale personenauto. Oeganda, elke dag anders! Uiteraard bezochten we ook onze vrienden (Apollo, Jane, e.a.), onze sponsorkinderen (Godfrey, Charles, Salim e.a.) en bekenden (zoals Elia van de videotheek en het kapperszaakje). Ook waren we aanwezig bij de officiële opening van de basisschool die ik in maart met Willy startte. Super om te zien dat er inmiddels 80 kinderen naar de laagste klassen van deze school kunnen!

And last but not least gingen we gelukkig weer een paar keer naar Family Naba - zoals wij dit lieve gezin noemen. Eerder dit jaar schreef ik al iets dergelijks voor hen die niet (meer) weten wie er bij Family Naba horen: “ Florence en Elisa woonden eerst op Jireh. Florence is met Naba (eigenlijk Margret) en haar zoon Peace bij haar eerste man en andere zoon vandaan gevlucht. Naba (12) heeft een verstandelijke beperking, kan niet praten, is niet zindelijk en krabt en bijt zichzelf soms. Gelukkig kwam de jonge Florence Elisa tegen met wie ze trouwde en inmiddels nog drie kinderen heeft gekregen; Petra (4), Monirah (2,5) en Gideon (10 maanden). Op Jireh moesten Elisa en Florence allebei werken en hadden ze geen tijd om voor Naba te zorgen, met het gevolg dat ze vaak in het donker werd opgesloten. Sinds 2008 wonen ze nu in een klein huisje niet ver van Jireh vandaan en betaal ik Florence een soort van salaris zodat zij niet hoeft te werken en voor Naba en de andere kinderen kan zorgen. Dit omdat het vinden van een school of opvang niet was gelukt. Op alle dagverblijven, opvangcentra etc. werd ze of afgewezen (was ze al te oud, te groot, niet zindelijk etc) of was er simpelweg niet genoeg plek of besloot ik zelf dat ik 3 leiding op een groep van 40 lichamelijk en geestelijk beperkte kinderen toch wat krap vond.”

Drie jaar lang bleef Florence thuis om goed voor Naba te kunnen zorgen. Af en toe mocht ze buiten voor het huisje zitten, lekker plonzen in een bak met water en kreeg ze goed te eten. In maart dit jaar had ik zelfs genoeg sponsorgeld om een stenen huisje voor de familie te bouwen en een eigen kamertje voor Naba te maken. Super! Drie weken geleden stonden we nog cement om te scheppen om het huisje nog even netjes af te pleisteren zodat het echt stevig genoeg zou zijn.

En nu dit bericht. “Naba afudde. Naba has died. Naba is dood.” Een klein meisje van 12 jaar, overleden aan malaria. In een kliniek in Nyendo in Masaka. In haar slaap.
Het enige wat ik van zo’n afstand nog kon doen was zorgen voor geld voor een begrafenis (met een houten kist, een net graf en te eten voor de mensen die aanwezig waren). Gelukkig heeft Willy de familie kunnen helpen. Vrijdagavond werd ze al begraven. Wat ik begreep was het mooi en druk.

In 2007 werd ik geraakt door het leven van een klein meisje in een donker hokje vol rook van de houtskool. Vaak letterlijk schreeuwend om aandacht. Weggestopt, vaak uitgelachen en alles behalve begrepen. Wat voelde dat oneerlijk. Naba was ook gewoon een kind dat echt wel een aantal dingen zou kunnen leren, als er maar tijd, energie en de juiste aandacht aan haar geschonken zou worden.
Haar moeder heeft lang gedacht dat ze wel beter kon worden als er maar genoeg gebeden werd en er regelmatig pogingen werden gedaan om boze geesten uit te drijven. Nadat ik samen met Florence een aantal scholen had bezocht had ze met eigen ogen gezien dat er nog veel meer kinderen als Naba op de wereld (in Oeganda) zijn. Sinds dat moment werden Florence en Elisa in mijn ogen veel opener. Naba mocht vaker naar buiten, zelfs af en toe mee het dorpje in. Ze kwam buiten en kreeg letterlijk meer kleur. Ze bloeide op. Ze zat soms te neuriën, klapte uit zichzelf in haar handen als er gezongen werd en natuurlijk gilde ze ook nog wel eens. Zeker als ze honger had :)

Naba, een kleine steeds groter wordende jonge meid. Een vrolijke meid, met een koppig karakter dat wel... Hopelijk een voorbeeld voor de mensen in haar omgeving die denken dat kinderen met een beperking het niet waard zijn om goed voor te zorgen. Want Naba heeft laten zien dat ook kinderen als zij lol kunnen hebben en er gewoon bij horen.

Ik zal haar blijven missen.

Naba Margret
14 April 1999 – 26 Augustus 2011